Het is alweer vijftien jaar geleden dat de UEFA besloot om de traditionele Europa Cup I te vervangen door iets nieuws, de Champions League. Inmiddels is dit toernooi niet meer weg te denken uit de voetbalwereld. Wat eerst nog door kenners omschreven werd als 'een gedrocht', is inmiddels uitgegroeid tot een sportief en commercieel schot in de roos. De weken voor en na de finale van 23 mei in Athene, blikt FCUpdate.nl terug op de veertien voorgaande edities van het kampioenenbal. Vandaag deel 10: de kroon op het werk van Zinedine Zidane.

De opzet

Ook dit jaar besloot de UEFA de opzet van de Champions League niet te veranderen. Dit hield in dat er in totaal opnieuw 72 deelnemers waren en dat er, vanaf de eerste voorronde, liefst 179 wedstrijden gespeeld werden. De tweede groepsfase bleef, ondanks veel kritiek over 'te saaie' wedstrijden, overeind.

2002

In de eigen ArenA trad Ajax aan met een bijzonder offensieve ploeg. Met Ikedia, Machlas, Arveladze en Mido stonden er liefst vier pure aanvallers in het veld. Daniel Cruz en Rafael van der Vaart moesten het middenveld in handen krijgen, maar de twee jonkies hadden geen schijn van kans tegen de sterke Schotten. Mede door één goal van oud-Feyenoorder Bobby Petta werd het in Amsterdam 1-3, waardoor de CL-hoop van Ajax na één duel al de prullenbak in kon. In Schotland zorgde een goal van Wamberto er nog wel voor dat Ajax met opgeheven hoofd afscheid nam van het toernooi, maar dat was slechts een kleine pleister op de wond.

PSV in de groepsfase

Het CL-avontuur van PSV was dit seizoen vrijwel een exacte kopie van een jaar eerder. Ook leek PSV, halverwege de groepsfase, af te koersen op de tweede ronde. Evenals een seizoen eerder had de ploeg na drie duels al zes punten. Het eerste duel, op rampdag 11 september 2001 tegen FC Nantes, ging weliswaar kansloos met 1-4 verloren, maar daarna boekte de ploeg knappe zeges op Galatasaray (3-1, goals Bruggink, Faber en Kezman) en Lazio (1-0, goal Hofland). Opvallend hierbij was overigens dat de wedstrijd tegen Galatasaray in Arnhem gespeeld moest worden, als gevolg van rellen een seizoen eerder thuis tegen 1.FC Kaiserslautern, toen fans over de hekken klommen.

Op speeldag vier volgde een kleine, min of meer ingecalculeerde nederlaag tegen Lazio (2-1). Hierna wist PSV was het te doen stond. De ploeg stond derde, met één punt minder dan Nantes en Galatasaray. PSV moest vervolgens de thuiswedstrijd tegen Nantes winnen, maar de Fransen hielden stand. Het bleef 0-0. Hierdoor was er eigenlijk nog geen man overboord voor PSV, aangezien Galatasaray verloren had van Lazio. PSV was hierdoor op gelijke hoogte gekomen met de Turken, waardoor een gelijkspel op de laatste speeldag in Istanbul zou volstaan om door te bekeren. Evenals een seizoen eerder, gaf PSV op de slotdag niet thuis. Het verloor met 2-0, waardoor het CL-avontuur weer voorbij was.

Feyenoord in de groepsfase

Wie in Rotterdam aan het seizoen 2001/2002 denkt, denkt uiteraard direct aan de UEFA Cup winst. Maar wat velen hierbij vergeten zijn, is dat Feyenoord pas in de UEFA Cup terecht kwam, nadat het werd uitgeschakeld in de Champions League. En dat het slechts één goal scheelde, anders was de ploeg helemaal nooit in de UEFA Cup beland.

2002

Met twee punten uit drie duels mocht Feyenoord enige hoop koesteren op een vervolg in de Champions League, maar twee duels later was deze hoop volledig vervlogen. Zowel thuis tegen Sparta Praag als in München ging Feyenoord kansloos, respectievelijk met 0-2 en 3-1, onderuit. Omdat tijdens het duel met Praag Pierre van Hooijdonk bovendien een rode kaart kreeg, was de spits geschorst voor het laatste groepsduel tegen Spartak Moskou. Deze wedstrijd was van enorm belang, want Feyenoord moest winnen om alsnog een plaats in de UEFA Cup af te dwingen. Dat lukte. Door goals van Tomasson en Elmander werd het 2-1. In de slotfase was één Russisch doelpunt voldoende geweest om Feyenoord de toegang tot de UEFA Cup te ontzeggen, maar de Rotterdammers hielden stand en gingen door naar de UEFA Cup. Met alle, zeer succesvolle, gevolgen van dien.

De finalisten

De finale van de Champions League van het seizoen 2001/2002 ging tussen Real Madrid en Bayer Leverkusen. Maar hoe bereikten deze teams de finale?

Real Madrid

Als regerend kampioen van Spanje was Real Madrid rechtstreeks geplaatst voor het hoofdtoernooi van de Champions League. De ploeg begon als één van de favorieten en maakte deze rol direct volledig waar. Real opende met vier zeges op rij, waardoor het als eerste team zeker was van een plaats in de tweede ronde. Op de laatste twee speeldagen liet de ploeg nog wel twee steken vallen, 1-1 tegen Roma en 2-0 nederlaag bij Lokomotiv Moskou, maar die resultaten deden eigenlijk niet meer ter zake. Real stond in de tweede ronde, waarin de ploeg in een groep terecht kwam met FC Porto, Sparta Praag en Panathinaikos. Ook deze groep bleek geen enkel probleem te vormen voor de mannen van coach Vincente del Bosque. Ditmaal wonnen de Spanjaarden zelfs hun eerste vijf wedstrijden en verspeelde het pas op de slotdag, met een 2-2 gelijkspel in Griekenland tegen Panathinaikos, haar eerste punten.

Pas in de kwartfinale kreeg Real voor het eerst te maken met een tegenstander van formaat. De Spanjaarden moesten het opnemen tegen regerend kampioen Bayern München. In Duitsland kwam Real al snel op 0-1, maar uiteindelijk werd het 2-1 voor Bayern. Dit resultaat hield in dat Real thuis aan een kleine zege voldoende had om door te bekeren en die opzet slaagde. Het bleef lang 0-0, maar Helguera brak in de 69ste minuut de ban door de 1-0 te maken. Vlak voor tijd maakte Guti vervolgens aan alle onzekerheid een eind door de 2-0 achter Bayern-keeper Kahn te schieten. Hierdoor ging Real naar de halve finale, waarin een confrontatie met aartsrivaal Barcelona op het programma stond. Iedereen hoopte op een zinderende tweestrijd tussen beide Spaanse teams, maar in praktijk was Real veel te sterk. Het heenduel in Camp Nou werd door Real al met 0-2 gewonnen, door goals van Zidane en McManaman. Hierdoor was de return een formaliteit geworden. Uiteindelijk werd het in Bernabeú 1-1, door goals van Raúl en een eigen doelpunt van Helguera.

Bayer Leverkusen

Bayer Leverkusen was in 2001 nog altijd een relatief onbekende naam in Europa. Natuurlijk was het vele kenners niet ontgaan dat de ploeg in 2000 op een haar na kampioen van Duitsland geworden was, maar in Europees verband had de ploeg nog weinig laten zien. Dit seizoen zou dat echter veranderen. Na een zege in de voorronde op Rode Ster Belgrado, kwam de ploeg in een poule terecht met Barcelona, Lyon en Fenerbahçe. De Duitsers werden niet als favoriet gezien om door te bekeren, maar slaagden er in om Lyon en Fenerbahçe achter zich te houden. Dit had de ploeg vooral te danken aan een vliegende start. Uit de eerste drie duels pakte de ploeg negen punten, door onder meer Lyon (0-1) en Barcelona (2-1) te kloppen. In het tweede deel van de groepsfase pakte de ploeg nog maar drie punten, maar dat was voldoende om door te dringen tot de tweede ronde.

2002

Evenals in de tweede groepsfase, balanceerde Bayer ook in de kwartfinale lange tijd op de rand van de afgrond. Op Anfield Road verloren de Duitsers met 1-0 van Liverpool, waardoor het thuis móest winnen om door te gaan. Dat lukte, maar de marge leek te klein. Tegenover goals van Ballack (2) en Berbatov stonden immers Engelse treffers van Abel Xavier en Jari Litmanen, waardoor het tien minuten voor tijd nog 3-2 stond. Dat was niet genoeg, maar verdediger Lucio zorgde voor de beslissing door in de slotfase de 4-2 te maken. Hierdoor ging Bayer naar de halve finale, waarin Manchester United de tegenstander was. Op Old Trafford sleepte Bayer een zwaarbevochten 2-2 gelijkspel uit het vuur, maar in Duitsland kwam de formatie van coach Toppmöller snel op achterstand. Een goal van Oliver Neuville in blessuretijd van de eerste helft bepaalde de eindstand echter op 1-1, waardoor Leverkusen de finale bereikte. Hiermee zorgde de ploeg voor een unicum. Het was immers nog nooit gebeurd dat een ploeg zonder ook maar één landstitel in haar prijzenkast de finale van het meest prestigieuze Europese toernooi haalde.

De finale

Alles had Zinedine Zidane al gewonnen, in zijn loopbaan. In 1998 werd hij wereldkampioen, in 2000 Europees kampioen, in 1996 won hij met Juventus de wereldbeker, en met diezelfde club werd hij ook al twee keer kampioen van Italië. Maar die ene prijs, de Champions League, ontbrak nog op zijn erelijst. Die ene prijs, die zou de loopbaan van de destijds 29-jarige Zidane compleet maken. Op een mooie meidag in 2002 kreeg hij de kans van zijn leven om zijn palmares compleet te maken. Met Real Madrid stond hij tegenover Bayer Leverkusen, een complete outsider.

2002

15 mei 2002, Glasgow

Bayer Leverkusen- Real Madrid: 1-2

8' Raúl Gonzalez 0-1

14' Michael Ballack 1-1

45' Zinedine Zidane 1-2

Bayer Leverkusen (trainer Klaus Toppmöller):

Butt; Sebescen (65' Kirsten), Zivkovic, Lúcio (90' Babic), Placente; Schneider, Ramelow (c), Bastürk, Ballack; Neuville, Brdaric (39' Berbatov)

Real Madrid (trainer Vicente Del Bosque):

César (68' Casillas); Salgado, Hierro (c), Helguera, Roberto Carlos; Figo (61' McManaman), Makélélé (73' Conceiçao), Zidane, Solari; Raúl, Morientes