Het was één van de eerste dingen die Danny Blind zei toen hij vorige maand in Noordwijk gepresenteerd werd als bondscoach van het Nederlands elftal. "We gaan 4-3-3 spelen", stelde hij klip en klaar. Naast hem keken KNVB-directeur Bert van Oostveen, Marco van Basten en Ruud van Nistelrooy tevreden toe.

Om één of andere reden is het een soort heiligschennis als je in Nederland géén 4-3-3 speelt. Vrijwel alle teams in de Eredivisie spelen met drie aanvallers en toen coach Louis van Gaal op het WK in Brazilië een keer koos voor een ander systeem, was de kritiek niet van de lucht. Hoe durfde hij de principes van de Hollandse School zo opzij te zetten, stamelden critici. De kritische geluiden kwamen vooral van oude spelers en trainers, opgegroeid met de gedachte dat Nederland altijd en overal dient te domineren met aanvallend voetbal op de helft van de tegenstander. En dat, zo luidt de aloude gedachte, dient te gebeuren in 4-3-3.

Blind keek voor de wedstrijden tegen IJsland en met name Turkije niet naar zijn materiaal, maar verklaarde vooraf al dat hij sowieso 4-3-3 ging spelen. En dat terwijl hij na de blessure van Arjen Robben niet over een rechtsbuiten van enig niveau beschikte, want Luciano Narsingh komt simpelweg tekort voor de top. Ook achterin waren er problemen, want Ron Vlaar ontbreekt nog altijd en de meeste verdedigers in de selectie waren niet in vorm of missen internationale ervaring. Toch koos de bondscoach ervoor om vast te houden aan 4-3-3 en drie middenvelders op te stellen die vooral sterk zijn in balbezit. Geen extra ondersteuning voor de verdediging dus, iets dat geen overbodige luxe zou zijn geweest. Blind koos voor voetballend vermogen, in de hoop daarmee de tegenstander kapot te kunnen spelen.

Laten we hier nu alsjeblieft mee stoppen. Als systeem is 4-3-3 niet alleen vreselijk ouderwets en achterhaald, het is ook eenvoudig te verdedigen en biedt tegenstanders alle ruimte. Daar denken Johan Cruijff en zijn blinde volgelingen ongetwijfeld anders over, maar misschien wordt het tijd om te beseffen dat Oranje met zijn voetbalfilosofie is blijven steken in de jaren '70. Zolang het systeem en de speelwijze uit vervlogen tijden heilig is, en er niet gekeken wordt naar de spelersgroep, valt er voor dit Oranje geen eer te behalen.

Door: Roland Mather