Het is alweer vijftien jaar geleden dat de UEFA besloot om de traditionele Europa Cup I te vervangen door iets nieuws: de Champions League. Inmiddels is dit toernooi niet meer weg te denken uit de voetbalwereld. Wat eerst nog door kenners omschreven werd als 'een gedrocht', is inmiddels uitgegroeid tot een sportief en commercieel schot in de roos. De komende weken, tot de finale op 23 mei in Athene, blikt FCUpdate.nl terug op de veertien voorgaande edities van het kampioenenbal. Vandaag deel 1: de coup van het omstreden Olympique Marseille.

De opzet

De opzet van de eerste Champions League was niet veel anders dan een jaar eerder, in het seizoen 1991/1992, toen het toernooi nog de 'Europa Cup I' heette. In dat seizoen introduceerde de UEFA immers al de poulefase, met twee groepen van vier. De winnaars van deze groepen plaatsen zich voor de finale. Het deelnemersveld was dus naar de huidige maatstaven ongekend klein, maar dat kwam omdat louter de landskampioenen recht hadden op deelname.

De acht deelnemers aan de groepsfase werden bepaald aan de hand van twee knock-out ronden. Het toernooi begon met 32 teams, maar na de eerste twee ronden waren er dus nog maar acht teams over. Deze ploegen mochten in de groepsfase strijden om een plek in de finale. Overigens verliep deze eerste knock-out ronde niet zonder problemen. VfB Stuttgart dacht Leeds United uit te hebben geschakeld, maar bleek één buitenlander te veel opgesteld te hebben. Het gevolg: beide clubs moesten op herhaling, waarbij Leeds uiteindelijk nét (1-2) won.

De Nederlandse inbreng

Popescu 1993

Dat gebeurde ook. In de eerste ronde werd het Litouwse Zalgiris Vilnius simpel opzij gezet (0-2 in Litouwen, 6-0 in Eindhoven), waarna in de volgende ronde ook AEK Athene aan de zegekar gebonden werd. In Griekenland won AEK nog wel met 1-0, maar in eigen stadion poetste PSV die nederlaag ruimschoots weg (3-0).

PSV kwam vervolgens in een poule terecht met AC Milan, IFK Göteborg en FC Porto. De Eindhovenaren begonnen sterk met een gelijkspel in Portugal (2-2), maar hierna bakte de ploeg er weinig meer van. Sterker nog, het puntje in Portugal bleek het enige punt dat PSV in de groepsfase zou halen. AC Milan (2-0 en 1-2) en IFK Göteborg (3-0 en 1-3) bleken tweemaal te sterk, terwijl ook Porto won in Eindhoven (0-1).

De titelverdediger

Champions League 1992

Al in de eerste ronde balanceerde de titelhouder op de rand van de afgrond. Na een krappe zege in eigen stadion (1-0) bleef het in Noorwegen tegen het bescheiden Viking FK lang 0-0. Eén Noors doelpunt was voldoende voor een verlenging, maar tot opluchting van heel Catalonië bleef het 0-0, waardoor Barça zich op kon maken voor een ontmoeting met CKSA Moskou in de tweede ronde. Tegen de Russen ging het compleet mis. In Moskou boekte Barcelona nog wel een goed resultaat (1-1), maar in eigen huis ging het fout. Het werd 2-3 voor de Russen, waardoor de bewierookte ploeg van Johan Cruijff met het schaamrood op de kaken het toernooi verliet.

De finalisten

De finale van de Champions League van het seizoen 1992/1993 ging tussen Olympique Marseille en AC Milan. Maar hoe bereikten deze teams de finale?

AC Milan

Van Basten 1993

Ook in de groepsfase bleef Milan foutloos. De ploeg van Fabio Capello begon met een ruime zege op Göteborg (4-0), waarna uitoverwinningen geboekt werden op PSV (1-2) en FC Porto (0-1). Met zes (een zege leverde destijds nog maar twee punten op) punten op zak was Milan halverwege de poule al vrijwel zeker van de finale, maar in de resterende drie groepsduel bleven de rood-zwarten messcherp. Zeges op Porto (1-0), Göteborg (0-1) en PSV (2-0) zorgden er voor dat Milan zonder ook maar één steek te laten vallen in de finale stond.

Olympique Marseille

Olympique Marseille presteerde, in de aanloop naar de finale, een stuk minder overtuigend. In de eerste ronde liep de Franse machine op volle toeren (Glentoran werd met 0-5 en 3-0 geklopt), maar al in de tweede ronde trof Marseille de eerste tegenstander van formaat. Het gevaarlijke Dinamo Boekarest hield de Fransen in Roemenië op 0-0, een stand die beide teams perspectief gaf voor de return. In Frankrijk won Marseille echter met 2-0, waardoor de ploeg zich plaatste voor de groepsfase van het toernooi.

Goethals Tapie

De winnaar

Boli Champions League 1993

Het schandaal rond de omkoping was overigens niet de enige smet op de CL-titel van Marseille. Vorig jaar, ruim dertien jaar na dato, deed middenvelder Jean-Jacques Eydelie in zijn biografie een boekje open over dopingpraktijken bij Marseille. Volgens de middenvelder werd er, met name voorafgaand aan de finale tegen Milan, doping gebruikt. "Alleen Rudi Völler deed niet mee. Alle anderen, ik ook, kregen een injectie voor de finale. Ik voelde me anders dan anders. Het leek of ik de stress beter aan kon", aldus Eydelie.

Marseille zal hierdoor, hoe dan ook, met name herinnert worden als de ploeg die vals speelde. Toch neemt niemand ze deze Champions League-titel meer af. Olympique blijft de allereerste winnaar van de Champions League.

De finale:

26 mei 1993, München

Olympique de Marseille- AC Milan: 1-0

44' Basile Boli 1-0

Olympique de Marseille (coach Raymond Goethals):

Fabien Barthez; Jocelyn Angloma (61' Jean-Philippe Durand), Éric Di Meco, Basile Boli, Franck Sauzée, Marcel Desailly, Jean-Jacques Eydelie, Alen Boksic, Rudi Völler (78' Jean-Christophe Thomas), Abedi Pelé, Didier Deschamps

A.C. Milan (coach Fabio Capello):

Sebastiano Rossi; Mauro Tassotti, Paolo Maldini, Demetrio Albertini, Alessandro Costacurta, Franco Baresi, Gianluigi Lentini, Frank Rijkaard, Marco van Basten (86' Stefano Eranio), Roberto Donadoni (55' Jean-Pierre Papin), Daniele Massaro