FC Barcelona heeft zich maandag officieel versterkt met Champions League-winnaar Ilkay Gündogan (32). Een uitstekende middenvelder, maar misschien wel net níet het type speler dat de Catalaanse grootmacht zou moeten aanschaffen. Volgens de Spaanse media zou de 34-jarige middenvelder Dani Parejo ook op het lijstje staan. Iñigo Martínez (32) lijkt formeel eveneens al binnen, maar op deze manier bouwt voorzitter Joan Laporta aan een doodlopende weg. 

Vooropgesteld: İlkay Gündogan is een uitstekende speler. In 2016 werd hij door Manchester City opgepikt, maar had men in Camp Nou hem wellicht moeten nemen. Sindsdien is de Duitser uitgegroeid tot een van de beste middenvelders ter wereld. Een uitstekende vervanger van Sergio Busquets, maar wel alleen op de uiterst korte termijn en te laat gesignaleerd. En dat is precies het probleem van voorzitter Laporta. Door zijn hoogmoedswaanzin regeert FC Barcelona alleen over de dag van morgen, maar lijkt verder vooruitkijken een onmogelijkheid. En laat die denkwijze nou een van de redenen zijn van de problematische financiële situatie. 

In de afgelopen zomer werd met Robert Lewandowski de nieuwe topscorer van LaLiga gehaald. Een geweldige spits, die zeker mede verantwoordelijk was voor de landstitel, maar met zijn 35ste verjaardag in augustus gaat hij de club ook een hoop geld kosten. De transfersom van meer dan vijftig miljoen euro is binnenkort compleet afgeschreven en zijn loon is torenhoog. Héctor Bellerín werd gratis opgepikt, kwam tekort en kostte geld. Franck Kessié kwam over van de kampioen van Italië, maar doet zelden mee. De alweer vertrokken Pierre-Emerick Aubameyang werd anderhalf jaar geleden ook uit de hoge hoed getoverd door Laporta, maar zonder succes. 

Laporta runt FC Barcelona alsof hij FootballManager speelt, terwijl de club juist toe is aan financiële impulsen. De preses heeft de laatste jaren inkomsten uit de toekomst al verkocht, om op korte termijn te presteren. Dat beleid leverde weliswaar (eindelijk voor de Catalanen) weer eens een landstitel op, maar op de huidige manier mist FC Barcelona nog altijd de aansluiting met de absolute Europese top en komt het financieel geen steek verder. Integendeel zelfs. 

Inkomende transfers
De club zou moeten stoppen met het kopen van spelers die al (ver) over hun top zijn, financieel loodzwaar op de huishouding drukken en nul restwaarde opleveren. Dat geldt voor Gündogan en Iñigo Martínez, maar ook zeker voor Dani Parejo, als de berichtgeving van Revelo juist is. Ronald Koeman voorspelde recentelijk dat Lionel Messi niet terug naar FC Barcelona kon komen vanwege de financiële (on)mogelijkheden. Hij kreeg gelijk.

Niet gek, want sinds Neymar in 2017 verkocht FC Barcelona amper nog spelers voor een normale prijs. De deal met Arthur Melo was er slechts eentje op papier en die stonk behoorlijk bovendien. Concurrent Real Madrid verkocht afgelopen zomer met Casemiro bijna voor meer dan FC Barcelona in de laatste drie jaar. Dat het continu weken of zelfs maanden duurt voor een aanwinst officieel gepresenteerd kan worden, bevestigt de financiële malaise in Catalonië. Dat alles heeft behoorlijke impact op de status van FC Barcelona, dat een zeer negatief imago heeft ontwikkeld ten opzichte van ruim tien jaar geleden - ook sportief. 

Het gevoerde beleid past absoluut niet bij de statuur van FC Barcelona. Laporta nam afscheid van onder anderen clublegendes Gerard Piqué, Sergio Busquets en Jordi Alba. Pijnlijke, maar ook de enige dappere besluiten die hij sportief neemt – al nam Busquets het heft in eigen handen. Door voor hen weer transfervrije routiniers op te pikken, wil hij op korte termijn aanhaken. Sportief gezien op korte termijn een stap vooruit, maar financieel en sportief op lange termijn een stap achteruit. 

Het is beleid dat al jarenlang wordt gevoerd en ook deels door Laporta’s voorgangers werd gedaan. Paulinho, Arturo Vidal, Miralem Pjanic, Aleix Vidal: zomaar een piepkleine greep uit de peperdure en (te) oude miskopen die de jeugdspelers in de weg hebben gestaan. Je moet ook een kans krijgen om hen te kunnen benutten en dat heeft voor de jeugdspelers van FC Barcelona, ook in de jaren dat het niveau wellicht nog wel hoog lag, veel te lang geduurd. Dat daarin na een jarenlange talentendroogte eindelijk verandering is gekomen, is de eerste stap naar beterschap. 

Jeugdig talent
Positief gegeven is dat FC Barcelona voor het eerst sinds jaren weer wat jeugdspelers in het eerste elftal heeft lopen. Pedri werd weliswaar niet opgeleid in La Masia, maar kan de komende tien jaar de erfenis van Xavi en Andrés Iniesta eindelijk écht gaan invullen met Gavi (en wie weet Frenkie de Jong). Met Pablo Torre en Lamine Yamal komt nog meer toptalent aan. Aan de linkerkant zorgt Alejandro Baldé voor serieus optimisme en voorin bracht Ansu Fati weer hoop in de harten van de Culés. 

Maar zijn doorbraak is enigszins gestagneerd, mede door het sportieve wanbeleid van FC Barcelona. De komst van Lewandowski, Ferran Torres en Raphinha (op het moment dat Memphis Depay en Pierre-Emerick Aubameyang ook nog in de selectie zaten) maken het Fati behoorlijk lastig. De grillen van een jong talent hoort erbij, maar de potentie binnen de lijnen werd destijds ook herkend door Lionel Messi, de grootmeester zelf. Misschien had Laporta rugnummer tien niet aan Fati moeten geven, maar moeten bevriezen. Nooit hoort er iemand meer met dat shirt te spelen – nog los vanwege van de druk die het met zich meebrengt. En Xavi had de opdracht moeten krijgen om Fati in principe bijna altijd op te stellen. 

Om ooit terug te keren aan de top van de mondiale voetbalpiramide, zal FC Barcelona een aantal seizoenen pijn moeten lijden. De eigen talenten speeltijd geven, jonge spelers laten spelen (of kopen) die waarde creëren op het veld, of spelers die minder verdienen dan de transfervrije sterren in de regel doen. Waar financieel mogelijk aangevuld met een (ervaren) surplus aan kwaliteit, maar financieel gezond worden, sportief toekomstbestendig bouwen in de A-selectie en bovendien ook werken aan de cultuur en imago van de club heeft voorrang boven het presteren op de dag van morgen. 

In Madrid wordt met de komst van onder anderen Aurélein Tschouaméni, Jude Bellingham en Eduardo Camavinga al hard aan de toekomst gewerkt, aangevuld met kwaliteitsspelers als David Alaba en Antonio Rüdiger. FC Barcelona is in dat opzicht hard gewaarschuwd voor de komende jaren: als Laporta op deze manier blijft bouwen, komt hij geen stap verder, maar bouwt hij aan een doodlopende weg. Maar of hij dat zelf ooit zal inzien?