Ten koste van Portugal kan Nederland vanavond de eerste hoofdprijs sinds 1988 pakken. De regerend Europees kampioen rekende woensdag af met Zwitserland. Wat kunnen we verwachten van het elftal van bondscoach Fernando Santos? Rui Miguel Melo, journalist van sportkrant A Bola , en Nathan Motz, co-auteur van A Journey through Portuguese Football en The Thirteenth Chapter, geven antwoord.

Hoe afhankelijk is Portugal nou van Cristiano Ronaldo?

Motz: "Het is duidelijk dat de spelers voor de toekomst het moeilijk vinden om zonder hem te spelen. Portugal heeft op veel posities veel talent rondlopen en is in de opbouw van aanvallen niet afhankelijk van Ronaldo. Maar wel als het gaat om maken van doelpunten. We hebben momenteel geen spits die dat kan. Dit gaat denk ik de komende jaren heel langzaam veranderen als de volgende generatie eraan komt."

Wie zijn nog meer belangrijk voor Portugal?

Motz: "Bernardo Silva wordt door velen in Portugal beschouwd als de nieuwe nummer tien, in de traditie van Rui Costa en Deco. Ook spelen er getalenteerde vleugelverdedigers. Aan de linkerkant staat Raphael Guerreiro, rechts speelt Joao Cancelo of Nelson Semedo. Bruno Fernandes verbrak het record van meest scorende middenvelder. In alle competities maakte hij 33 doelpunten voor Sporting Portugal. William Carvalho is een onderschatte speler op het middenveld. Hij is sterk en goed aan de bal. Benfica's Joao Felix is een van de meest talentvolle spelers van de nieuwe generatie."

Melo: "Rui Patricio is enorm belangrijk. Er is een gebrek aan keepers zoals hij. Maar Portugal heeft een generatie vol met geweldige spelers als Cancelo, Semedo, Bernardo Silva, Ruben Neves, Bruno Fernandes, William Carvalho en André Silva. En je moet de generatie van 1999 goed in de gaten houden, met Joao Felix, Florentino, Gedson, Rafael Leao, Diogo Costa en Ruben Vinagre. De toekomst van het Portugese voetbal ziet er rooskleurig uit."

We lezen veel over Felix, hoe goed is hij?

Motz: "Felix is een snelle, zelfverzekerde doelpuntenmaker. Hij kan het spel uitstekend lezen. Zijn vermogen om het spel te verdelen wordt vergeleken met Rui Costa, hoewel hij wat hoger op het veld staat dan Rui. Maar Felix is nog maar negentien jaar. Dus het is moeilijk om te zeggen hoe goed hij wordt. Het algemene gevoel in Portugal is dat hij een speler van wereldklasse kan worden. Ik denk dat hij deze of volgende zomer een miljoenentransfer buiten Portugal maakt."

Alweer drie jaar geleden werd Portugal Europees kampioen. Wat is er sindsdien veranderd bij de ploeg?

Motz: "Er zijn veel nieuwe spelers bijgekomen en Portugal probeert meer in balans te komen. Op het EK in Frankrijk speelde de ploeg erg pragmatisch, nu probeert het team creatiever te zijn met geweldige aanvallende spelers op het middenveld. Denk aan Goncalo Guedes, Bernardo Silva, Bruno Fernandes en Rafa Silva. De centrale verdedigers raken op leeftijd en Portugal heeft moeite om deze te vervangen."

Melo: "Goede vraag. Vond je de wedstrijden van Portugal op het EK leuk om te zien? Het was een beetje zoals Nederland op het WK van 2010. Portugal heeft spelers die beter kunnen dan dat spelletje. Ze wonnen het EK met slechts één overwinning in reguliere speeltijd. Voor het Portugese voetbal was de Europese titel natuurlijk belangrijk. Sindsdien heeft Portugal een identiteitscrisis. Ze probeerden het WK van vorig jaar op dezelfde manier te spelen, maar dat werkte niet goed. Nu probeert Portugal beter te voetballen."

Wat is de manier waarop Portugal nu wil spelen?

Motz: "Portugal zoekt nog steeds naar de beste formatie. Recent wordt er gespeeld met 4-4-2, met Ruben Neves en William. De vleugelverdedigers kunnen de aanvallers ondersteunen. Bondscoach Fernando Santos legt de nadruk op de verdediging, maar een aantal spelers heeft scorend vermogen. Portugal kan ook schuiven naar 4-3-3 door Goncalo Guedes of mogelijk Diogo Jota toe te voegen als vleugelspeler."

Melo: "Het spel van Portugal is technisch, met veel korte passes en gericht op balbezit. Santos is fan van 4-4-2 en dat systeem keerde onlangs terug met een ruit op het middenveld. Hij wil terug naar onze manier van spelen: korte passes, dynamisch en technisch."

Wat voor type trainer is Santos?

Motz: "Hij houdt van een goede, defensieve organisatie. Santos heeft Portugal geholpen volwassener te spelen tegen grote tegenstanders en om als eenheid te verdedigen. Sommige fans hebben kritiek op hem, omdat hij niet het beste uit de aanvallende capaciteiten haalt. Vooral op het middenveld. Santos is ervaren en heeft nu meer wedstrijden met Portugal gewonnen dan iedere andere bondscoach uit het verleden."

Wat is de kracht van Portugal? En waar liggen de zwakke punten?

Motz: "Portugal is geweldig op de counter. Als de tegenstander veel balbezit heeft, kan Portugal goed omgaan met de druk en wachten op de kansen om toe te slaan. Portugals laatste doelpunt woensdag tegen Zwitserland is daar een goed voorbeeld van. Momenteel kent Portugal twee zwakheden: te afhankelijk van Ronaldo en achterin moet het beter. Ruben Dias is jong en speelt redelijk goed, maar Pepe is geblesseerd en Jose Fonte is 36 jaar. Bovendien zijn vleugelverdedigers Guerreiro en Semedo aanvallend beter dan verdedigend. Portugal heeft soms moeite om om te gaan met hoge voorzetten, vooral tegen fysiek sterke teams."

Melo: "Met Ronaldo kan iedere ruimte die ontstaat, fataal worden voor de tegenstander. Zonder hem is Portugal nog steeds erg gevaarlijk, omdat Bernardo Silva dan meer ruimte krijgt. Naast Ronaldo en Bernardo Silva zijn de backs erg dreigend, vooral Cancelo. Verder heeft Ruben Neves een goede lange pass en is William Carvalho de motor op het middenveld. Maar het ontbreekt Portugal nog steeds aan spitsen. We hebben alleen André Silva en Dyego Sousa. De defensie kan een ander probleem vormen. Pepe en Fonte raken op leeftijd. We hebben nu Ruben Dias, maar missen nog een betere centrale verdediger."

{image[325011][left-half][]}Wat verwachten ze in Portugal van de finale tegen Nederland?

Motz: "Beide teams hebben geweldige spelers en een mooie historie. Sinds het EK 2012 hebben we op een toernooi niet meer tegen elkaar gespeeld. In die tijd is er veel veranderd. Veel Portugezen vermoeden dat Nederland wint, omdat Portugal niet in de beste vorm steekt en Oranje momenteel erg goed voetbal speelt. Portugal heeft enorm veel respect voor de manier waarop de Nederlanders Duitsland en Frankrijk uitschakelden. De prestatie tegen Engeland was een nieuw teken dat Nederland terug is in hun beste vorm."

Melo: "Portugal zal zich op de counteraanval richten. Nederland heeft een geweldig team. De laatste oefenwedstrijd werd ook gewonnen door Oranje. Er heerst veel respect. Ik denk dat Portugal misschien wel liever Engeland had getroffen, want historisch gezien zijn de resultaten tegen de Engelsen beter dan tegen Nederland."

Door: Steven Koelma

Lees ook: Portugal-Nederland: van duel vol kaarten naar dikke winst