Danny Buijs greep vorig seizoen net naast het amateurkampioenschap met Kozakken Boys en is op dit moment de jongste trainer in het betaalde voetbal. FC Groningen durfde het aan met haar oud-speler en dus is de 36-jarige Buijs op 24 juni begonnen aan de voorbereiding met De Trots van het Noorden. FCUpdate ging langs op het trainingscomplex en probeerde in een lang (tactisch) vraaggesprek de trainer Buijs te doorgronden.

FC Groningen heeft een roerig jaar achter de rug, met veel kritiek op het spel. Het stadion zat bijna nooit vol. De term GTPV (Groningen Thuis Pressie Voetbal) kwam in uw tijd als speler op en werd de standaard. Wilt u dit als trainer laten terugkeren?

 {image[327252][right-half][Danny Buijs speler]}'Dat is wel de insteek. Er geldt 'klant is koning', en dat zijn in dit geval de supporters en de sponsoren. Die betalen een hoop geld om naar ons te kijken en die willen een bepaald type voetbal zien. Wij moeten er dan alles aan doen om dit waar te maken. Ik vind wel dat de kwaliteiten en tekortkomingen van de spelers allesbepalend moeten zijn als vertrekpunt in de speelwijze. Als je jongens in het team hebt die veel moeite hebben met druk vooruit zetten, of moeite hebben met spelen met veel ruimte in de rug, en je daardoor elke wedstrijd verliest, dan is iedereen er ook snel klaar mee. Je moet een ploeg altijd zo veel mogelijk in zijn kracht laten spelen en je hebt ook met tegenstanders te maken. De praktijk moet dadelijk gaan uitwijzen of het haalbaar is of realistisch, maar we gaan het in ieder geval wel proberen en er alles aan doen om het waar te maken.'

Alleen Sparta Rotterdam en Heracles Almelo hadden vorig seizoen meer schoten op doel tegen dan Groningen (Opta), waardoor Sergio Padt wekelijks moest uitblinken. Om dan met meer ruimte in de rug te gaan spelen, klinkt riskant.

'Ja, zeker. En dat zal ook wel een paar keer fout gaan, het is mooi dat we nu eerst een voorbereiding hebben waarin er geoefend kan worden. Het kan dan uiteindelijk twee kanten op. Als we het niet goed doen, geven we nog meer ruimte weg en krijgen we nog meer schoten om de oren. Maar als het wel lukt, en we zetten een tegenstander vroeg vast, hou je ze verder van je eigen goal en krijg je minder schoten op doel tegen. Alles valt of staat met de uitvoering.'

Hoe belangrijk zijn omschakelmomenten in de uitvoering?

'Tegenwoordig zijn die momenten super belangrijk. Spelhervattingen en omschakelmomenten zijn twee van de grootste sleutels naar het winnen van wedstrijden, kijk alleen al naar dit WK. Ik heb wel eens gelezen dat de meeste goals worden gemaakt zes tot negen seconden nadat de bal is veroverd. Binnen een korte tijd na een omschakelmoment ligt de bal in het netje, dus dat zijn enorm belangrijke momenten.'

Ook op het WK vallen veel goals uit omschakelmomenten, bijvoorbeeld als spelers na balverlies lang blijven hangen in een 'baalmoment'. Denk aan het duel tussen België en Japan.

'Dat een speler snel kan schakelen is belangrijk. Daar kun je op hameren en het kan meegenomen worden in de oefenvormen op de training. Het is mooi dat je tegenwoordig ook met videobeelden kan werken, waarin je beelden aan spelers kan laten zien. Zowel goede als mindere momenten worden dan belicht, evenals de resultaten hiervan, bijvoorbeeld wat voor schade een bepaalde keuze kan aanrichten aan het team. Ik geloof zelf wel meer in dat benadrukken wat iemand goed doet beter werkt dan continu belichten wat een speler niet goed doet. Je moet zoeken naar punten die voor verbetering vatbaar zijn, maar vooral proberen kwaliteiten die er zijn te benutten.' (tekst loopt door onder de afbeelding)

[photo,115112,left,]

Verdedigende aanpak

Vorig seizoen maakte Kozakken Boys het De Graafschap en Zwolle lastig in de beker (door na penalty's tegen De Graafschap, eruit na verlenging tegen PEC). Hiervoor hanteerden jullie een speelstijl die gebaseerd was op Atlético Madrid. Los Colchoneros zijn meesters in verdedigen vanuit de zone, terwijl in de Eredivisie veel ploegen kiezen voor mandekking. Waar ligt uw voorkeur?

'In principe heb ik een voorkeur voor zonedekking. Ook hier geldt weer dat kwaliteiten van spelers de doorslag moeten geven, want als de spelers een voorkeur hebben voor mandekking en ze voeren dat goed uit, ga ik het niet veranderen. Mijn gevoel zegt nu wel dat de huidige groep van Groningen ook kan renderen met het zo veel mogelijk in zone te verdedigen. Bij Kozakken Boys kozen we toen in de beker voor die verdedigende speelwijze. Wij waren het amateurteam en we speelden tegen een top Eerste Divisie-team en een ploeg die toen derde stond in de Eredivisie. Daardoor gingen we heel compact verdedigen, op de eigen helft. We hadden daar gericht op getraind en met videobeelden gekeken waar verbeterpunten lagen. Met een beetje geluk is dat toen twee keer heel aardig gegaan.'

{image[327254][left-half][Danny Buijs presentatie]}Wat is in uw ogen het grootste voordeel van zonedekking?

'Dat je zelf altijd gelijk goed gepositioneerd staat en de afstanden kleiner zijn. Je hoeft niet als linker centrale verdediger naar de rechtsbackpositie achter je man aan. Bij mandekking zou je een grotere afstand afleggen en bij balverovering staat de linker centrale verdediger dan rechtsback. Met zonedekking kan je in die situatie de man overgeven naar de rechtsback en blijft iedereen in positie. Het levert dus voordeel op, maar het vergt wel communicatie en concentratie bij iedereen. Rond het centrum van je eigen zestienmetergebied kan je echter bijna niet meer overgeven, daar moet je wel je mandekken, want als je één seconde te laat reageert, wordt het al afgestraft.'

En bij standaardsituaties?

'Dat kan heel verschillend zijn en ik vind ook dat je daarin moet kunnen variëren. Per wedstrijd, maar ook binnen wedstrijden moet je denken aan je eigen kwaliteiten en de kwaliteiten van de tegenstander. Het is ook afhankelijk van welke spelers op het veld staan. Als je vijf kopsterke spelers hebt, is het anders dan wanneer je door schorsingen of blessures maar twee kopsterke spelers hebt. Daar moet je je op kunnen aanpassen en dan moet het duidelijk zijn voor iedereen waarvoor je kiest.' 

'Toen ik vorig seizoen bij Everton een paar dagen meeliep bij Ronald Koeman voor mijn cursus betaald voetbal, hadden we het hier ook over. Bij spelhervattingen hanteerden zij voornamelijk mandekking, met een of twee mensen in de zone. Maar als je in de slotfase een voorsprong moet verdedigen, en de tegenstander komt massaal naar voren bij een vrije trap of corner, kom je spelers tekort voor mandekking. Ze kozen er in zulke momenten dus voor om te schakelen naar zoneverdediging. Daar gaat het denk ik ook steeds meer naartoe in het topvoetbal: je tegenstander verrassen en anticiperen op de tegenstander wanneer zij jou proberen te verrassen.'

Heeft de komst van de VAR daar ook nog invloed op? Verdedigers kunnen bij spelhervattingen een stuk minder doen, zo blijkt dit WK.

'Het spel wordt hoe dan ook eerlijker door de videoref. Vroeger kwam je weg met je tegenstander aan het shirtje trekken, maar met alle camera's en de VAR is dat verleden tijd. Dat vraagt zeker om aanpassingen. Je kan bijvoorbeeld spelers trainen om niet hun handen te gebruiken, zoals je wel eens verhalen hoort als spelers met tennisballen in de handen laten verdedigen. Dat soort dingen zijn interessant om uit te proberen en of het daadwerkelijk helpt moet de praktijk uitwijzen.'

Tacticus

{image[326578][left-half][]}Zinedine Zidane baarde opzien door op de persconferentie voor de Champions League-finale over zichzelf te zeggen: "Ik ben niet de grootste tacticus, maar heb wel andere kwaliteiten. Spelers motiveren en passie aanwakkeren is voor mij belangrijker." Wat is uw kijk daarop?

'Knap dat zo'n grootheid van zichzelf durft te zeggen dat hij tactisch niet de sterkste is. Het is goed om van jezelf te weten waar je kwaliteiten liggen en waar je minder goed in bent. Ik denk ook dat geen enkele trainer volmaakt is. De ene trainer is misschien tactisch sterk maar komt op andere vlakken te kort, terwijl ook het overgestelde kan. Zidane heeft het uiteindelijk in ieder geval goed gedaan, met onder meer drie Champions League-zeges op rij, misschien heeft hij mensen om zichzelf heen verzameld die op het tactische vlak beter zijn.'

En hoe zit dat bij uzelf?

'Ik vind het leuk om met tactiek bezig te zijn. Ik denk wel dat mijn grootste kracht ligt in jongens motiveren, uitdagen, prikkelen. Dat levert soms ook wel een botsinkje op. Dat heeft ook met mijn karakter te maken, dat ik soms dingen nog niet op de juiste manier doe. Ik ben af en toe nog te emotioneel, recht voor zijn raap. Dat is niet altijd goed, dan reageer ik gelijk terwijl het beter zou zijn om eerst de info rustig te verwerken. Dat gaat gelukkig wel steeds beter, al is een conflictje op zijn tijd ook niet erg, zolang je het samen weet op te lossen.'

Nu we het toch over uw temperament hebben, vorig seizoen was de bevlogen Stijn Vreven nog actief in de Eredivisie en hij werd enkele keren naar de tribune gestuurd. Ziet u voor uzelf daar nog gevaar?

Danny Buijs temperament FC Groningen

Vorig seizoen hanteerden veel Eredivisie-ploegen twee formaties: 4-3-3 in balbezit en 4-4-2 zonder bal. Verwacht u hierin meer variatie komend seizoen, mede door de intrede van enkele nieuwe coaches?

'Klopt, dat is interessant. In Nederland groeien we vaak op met een bepaalde gedachte over voetbal, maar de laatste jaren merk je al wat meer verdeeldheid. Met de buitenlandse trainers erbij, Leonid Slutsky bij Vitesse en Frank Wormuth bij Heracles, en ook trainers zoals Jan Olde Riekerink - die zijn sporen in het buitenland heeft verdiend - bij Heerenveen, kan het komend seizoen zomaar heel interessant worden in de Eredivisie. Voor mijzelf is het systeem en de formatie in ieder geval niet heilig, ik vind dat je moet kunnen variëren.'

 Is vanuit de dug-out het wedstrijdverloop goed te volgen? Qua het zien van diepte en de positionering van spelers?

'Nee, ik denk dat je het beste overzicht hebt vanaf de tribune. Bij wedstrijden die je van boven kijkt zie je veel beter de afstanden en de ruimtes dan bij wedstrijden die je vanaf de zijlijn ziet. Sommige dug-outs zijn nog een beetje in de tribune gebouwd, maar bij andere clubs weer niet. Soms heb je dat er de hele tijd een grensrechter voorbij loopt, ook niet ideaal. Wij hebben het er al over gehad om een staflid op de tribune het overzicht te laten houden en dan in contact blijven via een oortje, dat doen meerdere andere clubs al. Misschien gaan we dat uitproberen en kijken hoe het bevalt.'

Als u een wedstrijd analyseert of uw eigen ploeg speelt, hoe belangrijk is het dan om niet te veel naar de bal te kijken, maar ook naar hoe de spelers zonder bal zich positioneren?

'Heel belangrijk. Toen ik als speler jeugdteams begon te trainen, volgde ik heel vaak nog de bal. Het is echt een ervaringsvak, want nu kijk ik veel vaker naar de situaties eromheen: hoe staan de spelers, wordt er goed aangesloten, lopen de spelers ook aan de andere kant goed vrij? Compleet overzicht hebben is belangrijk en dan is het luxe als je meerdere stafleden tot je beschikking hebt waarmee je taken kan verdelen.'

En het kijken naar de bal van spelers dan?

'Ook voor spelers is het belangrijk om verder dan de bal te denken. Hier bij Groningen hebben we veel spelers die goed zijn aan de bal, maar die zijn daardoor ook geneigd om de bal in de voet te willen hebben. Weglopen van de bal, de ruimte in, kan óók een enorm wapen zijn, dus dat kan nog beter. We zijn ook nog geen twee week bezig, ik ben over het algemeen zeer tevreden. In de voorbereiding is de sfeer meestal goed, net na de vakantie en met lekker weer, maar dat kan zodra het om te punten gaat zomaar omslaan. Ik hoop dat dat bij ons niet gaat gebeuren en daar heb ik vertrouwen in. De spelers zijn enorm bereidwillig, ze willen hard trainen en zijn zeer leergierig. Het zijn fantastische ventjes, man.'

Op die opgetogen wijze besloot Buijs zijn betoog, alvorens hij als allerlaatste het trainingscomplex van FC Groningen zou verlaten.

Door: Sil Piek