Ajax heeft met Marijn Beuker (41) een directeur voetbal binnengehaald die in de buitenwereld geldt als vernieuwer en ‘datagoeroe’, maar achter de schermen juist voor flinke verdeeldheid zorgt. Dat blijkt uit een NRC-profiel waarin 21 mensen binnen en rond de club schetsen hoe de wederopbouw botst met weerstand uit meerdere hoeken.
Beuker presenteerde in het voorjaar van 2024 op de Johan Cruijff Arena vol overtuiging zijn plannen aan de volledige voetbalafdeling, van jeugdcoaches tot sportwetenschappers. Zijn boodschap: bij Ajax zijn te veel 'eilandjes', en dat moet stoppen. "Ik wilde benadrukken dat de tijd van eigen dingen doen voorbij is", zegt hij daar zelf over. Die scherpe koers zette meteen de toon: wie niet mee kan in zijn visie, kan beter vertrekken.
Intern wringt het vooral bij de gespecialiseerde afdelingen die juist hoog aangeschreven staan, zoals football analytics. Er worden vraagtekens gezet bij de wetenschappelijke onderbouwing van Beukers methodiek, die jeugdtalenten een ‘sportieve waarde’ geeft (0-100) op basis van factoren als fysiek, cognitief, voetbal en attitude. Beuker vat zijn selectieprincipes kernachtig samen: "Ik geloof heel erg in het plusjesmodel. Als jij honderd spelers hebt en je moet er tien selecteren, dan kies je de tien met de meeste plusjes. Dan doe je aan kansvergroting.”
Op papier klinkt het als moderniseren, in de praktijk leidt het tot discussie over betrouwbaarheid en risico’s, zeker bij jonge spelers. Beuker pareert dat met een pragmatische houding: "We zijn hier geen wetenschappelijk bedrijf.” Hij wil niet tien jaar te wachten tot een idee onomstotelijk bewezen is. "Als je de voorsprong wil houden, moet je met dingen aan de gang.”
Een extra splijtzwam is zijn keuze om BrainsFirst opnieuw binnen te halen voor breintesten. BrainsFirst is een Amsterdams bedrijf dat met computertests zegt hersenfuncties van voetballers meetbaar te maken, om zo prestaties en potentie in kaart te brengen. Beuker heeft er ervaring mee opgedaan bij zijn vorige clubs Queen’s Park FC en AZ, terwijl Ajax eerder twijfels zou hebben gehad over nut en validatie bij jeugdspelers. Ook is er spanning rond software die Beuker gebruikt (Soccerlab) en de vraag wie toegang heeft tot medische dossiers; intern is daar zelfs een melding over gedaan.
In Soccerlab komt alle spelersinformatie samen, kan Beuker analyses uitvoeren en behoudt hij regie over zijn werkwijze. Bij AZ en Queen’s Park werkte hij al met hetzelfde programma. Bij Ajax leidt de invoering echter tot spanningen, met name bij de medische staf. Zij werkten tot dan toe met een afgeschermd systeem dat uitsluitend toegankelijk is voor artsen en fysiotherapeuten. Beuker wil medische dossiers onderbrengen in Soccerlab, wat intern voor argwaan zorgt, omdat het vermoeden bestaat dat hij daar zelf inzage in heeft. Ajax bevestigt na vragen van NRC dat hierover intern een melding is gedaan om duidelijkheid te krijgen over de toegangsrechten binnen het systeem.
Volgens bronnen voelen medewerkers zich genegeerd als ze inhoudelijk tegenwicht geven. Medewerkers die inhoudelijk kritiek uitten, hadden het idee te worden genegeerd of buitengesloten. Minstens zes mensen stapten naar een externe vertrouwenspersoon van Ajax, maar kregen niet het idee dat hun klachten tot concrete veranderingen leidden.
Meerdere vertrekkers tekenden vaststellingsovereenkomsten waarin is vastgelegd dat zij zich niet publiekelijk over Ajax mogen uitlaten. De club zelf wil niet specifiek ingaan op het ervaren onveilige werkklimaat en stelt 'sinds enkele jaren veel in gang te hebben gezet en veranderd'. Een ervaren medewerker vat die sfeer samen: "Tegengas geven betekent exit.”
De onvrede zou mede hebben bijgedragen aan het vertrek van meerdere hoogopgeleide specialisten. Beuker relativeert dat: "Het zijn er niet zo heel erg veel, moet ik zeggen.”
Ajax wil inhoudelijk niet verder gaan dan Beukers toelichting aan NRC. Louis van Gaal, die Beuker binnenhaalde als adviseur van de rvc, reageert kort: hij 'werkt in stilte' en beantwoordt 'geen vragen uit de media' in die rol.